De renovatieverplichting: al uw vragen beantwoord
19 dec '22
De renovatieplicht bij de aankoop van niet-residentieel vastgoed was er in Vlaanderen al sinds begin 2022. Vanaf 1 januari 2023 valt nu ook residentieel vastgoed onder deze renovatieverplichting. Voor wie geldt deze verplichting en wat zijn de gevolgen voor alle partijen? Zijn er premies waarop u recht heeft? We gidsen u in deze blog doorheen de nieuwe wetgeving en geven een antwoord op al uw vragen.
Vanwaar de renovatieverplichting?
Vlaanderen bereidt zich voor op 2050 met de Klimaatstrategie 2050. Dat is een plan dat zich focust op het verminderen van energiegebruik en broeikasgasuitstoot door Vlaamse gebouwen. Het doel? Tegen 2050 moet elke woning, appartement of studio een energieprestatiecertificaat (EPC) label A behalen. Een enorme uitdaging als u weet dat op dit moment slechts 3,5% van de woningen effectief dit niveau behaalt. Een lange weg te gaan dus. Daarom wordt vanaf 1 januari 2023 een tussenstap in het leven geroepen: de renovatieverplichting.
Wat betekent deze verplichting?
De renovatieverplichting is van kracht bij elke notariële overdracht in volle eigendom (elke klassieke aankoop) van residentieel vastgoed met EPC-label E of F na 1 januari 2023. In principe dus iedereen die vanaf 2023 een huis, appartement, studio koopt … met een EPC-label E of F. Deze plicht geldt ook voor wie een recht van opstal of erfpacht vestigt bij de notaris.
Concreet houdt de renovatieverplichting in dat het vastgoed binnen een termijn van vijf jaar voldoende moet worden gerenoveerd zodat het een EPC label behaalt van D of minder. De termijn start op de datum van het verlijden van de authentieke akte.
Enkele uitzonderingen:
- Aandelenoverdracht van een (patrimonium)vennootschap. Dit is geen notariële akte.
- Erfenis: enkel bij eventuele verkoop is een renovatieplicht wel aan de orde.
- Tijdelijke constructies die minder dan twee jaar gebruikt worden.
- Woningen die binnen de vijf jaar na akte worden gesloopt.
Wat als dit resultaat niet wordt behaald binnen de termijn?
De controle op de verplichting is in handen van het VEKA – het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap. Dit orgaan beheert de energieprestatiedatabank en heeft dus een perfect beeld over de behaalde labels van alle gebouwen.
Het VEKA krijgt ook toegang tot de databank van de FOD Financiën zodat zij een overzicht hebben van alle notariële overdrachten. Op die manier kunnen ze beide naast elkaar leggen en vaststellen of een overgedragen vastgoed binnen de 5 jaar effectief een nieuw EPC-label D (of lager) heeft behaald.
Werd het label niet of niet op tijd behaald? Dan volgt mogelijks een administratieve geldboete tussen € 500 en € 200.000, alsook een nieuwe termijn.
De aangekochte woning is verhuurd. Wat nu?
Heeft u een woning gekocht die momenteel wordt verhuurd? Dan moet de huurder u in principe toestemming geven om de renovatiewerken uit te voeren. Weigert de huurder? Dan kunt u via de Vrederechter de toestemming alsnog afdwingen.
Tip: Stel na afloop van de werkzaamheden zeker een nieuwe plaatsbeschrijving op. Zo ligt de nieuwe toestand van de woning vast op papier.
Moet er een verreikende energetische renovatie worden uitgevoerd en is het daardoor onmogelijk om de huurovereenkomst verder te zetten? Dan voorzien de Woninghuurwet (huurovereenkomsten ondertekend vóór 1 januari 2019) en het Vlaams Woninghuurdecreet (huurovereenkomsten ondertekend na 1 januari 2019) een opzegmogelijkheid voor verhuurders.
Ik heb een appartement gekocht in een gebouw met VME. Wat nu?
Bij appartementen is het niet zo vanzelfsprekend om zomaar ingrijpende renovatiewerken uit te voeren. Zeker niet als de werken mogelijks een impact hebben op de algemene delen. Denk maar aan dakappartementen, collectieve verwarming …). In dit geval moet u de werken voorleggen aan de Vereniging van Mede-Eigenaars (VME) tijdens de Algemene Vergadering.
Gezien het om een wettelijk opgelegde verplichting gaat, voldoet een gewone meerderheid van 50% + 1. Is er na de Algemene Vergadering geen meerderheid? Dan kan een Vrederechter de weigering alsnog verwerpen en u toch de toestemming geven.
Zijn er financiële steunmaatregelen?
Gelukkig voorziet Vlaanderen tal van premies om deze renovatieverplichting in de praktijk om te zetten. Op premiezoeker.be vindt u makkelijk op welke premies u aanspraak kunt maken. Zo is er o.a. MijnVerbouwPremie voor investeringen in energie-efficiëntie en woonkwaliteit, de EPC-labelpremie en een renteloos ecokrediet.
Kocht u een woning waarin u meteen drastisch energetisch renoveert? Is deze woning bovendien uw enige, eigen woning? Dan kunt u genieten van het verlaagd tarief voor registratiebelasting van 1%, op voorwaarde dat u de werken binnen de 6 jaar na akte uitvoert en dat u er gedomicilieerd bent.
Wij houden u graag up-to-date
Heeft u vastgoed aangekocht waarop de renovatieverplichting van toepassing is en heeft u hieromtrent vragen? Contacteer ons vrijblijvend. Onze vastgoedexperts staan u met raad en daad bij! Of bent u nog op zoek naar een nieuwe woning of tweede verblijf? In onze portefeuille vindt u een ruim aanbod appartementen, huizen en villa’s.